Linie kolejowe w Polsce
Linie kolejowe w Polsce – elementy systemu transportowego w Polsce na który składają się linie normalnotorowe, szerokotorowe i wąskotorowe.
Długość linii kolejowych w Polsce, będących w eksploatacji wszystkich zarządców infrastruktury (zarówno normalnotorowych, jak i szerokotorowych), wyniosła w 2021 r. 19 326 km[1]. Długość linii kolejowych zelektryfikowanych wyniosła w 2021 r. 12 156 km[1]. Udział linii zelektryfikowanych w ogóle długości eksploatowanych linii w Polsce wyniósł 62,9%[1].
W 2021 r. udział linii o prędkości maksymalnej powyżej 160 km/h wyniósł 2,11%[2]. Udział linii kolejowych o parametrach od 120 do 160 km wyniósł 15,14%[2].
Normalnotorowe i szerokotorowe linie kolejowe w Polsce według wykazów i numeracji zarządców udostępniających infrastrukturę przewoźnikom kolejowym:
- Linie kolejowe CTL Maczki-Bór
- Linie kolejowe Infra Silesia
- Linie kolejowe JSK
- Linie kolejowe KPK – LK
- Linie kolejowe PKP PLK[3]
- Linie kolejowe UBB Polska.
Kategorie linii kolejowych
Linie kolejowe na terenie Polski podzielone zostały według parametrów eksploatacyjnych na 4 kategorie[4][5]:
Lp. | kategoria linii kolejowej | obciążenie przewozami T [Tg/rok] | prędkość maksymalna Vmax [km/h] | prędkość maksymalna pociągów towarowych Vmax [km/h] |
---|---|---|---|---|
1 | magistralne (0) | T ≥ 25 | 120 < Vmax ≤ 250 | 80 < Vmax ≤ 120 |
2 | pierwszorzędne (1) | 10 ≤ T < 25 | 80 < Vmax ≤ 120 | 60< Vmax ≤ 80 |
3 | drugorzędne (2) | 3 ≤ T < 10 | 60 < Vmax ≤ 80 | 50 < Vmax ≤ 60 |
4 | znaczenia miejscowego (3) | T < 3 | Vmax ≤ 60 | Vmax ≤ 50 |
Decyzję o zakwalifikowaniu linii kolejowej do odpowiedniej kategorii lub zmianie kategorii podejmuje zarządca infrastruktury[6].
Linie małoobciążone
Linie małoobciążone w Polsce charakteryzują się następującymi parametrami[7]:
- linia jedno- lub dwutorowa;
- 12–15 par pociągów dziennie, nie więcej niż 3–5 pociągów na odcinku jednocześnie oraz nie więcej niż 2–3 pociągi na godzinę;
- ruch pasażerski, towarowy lub mieszany;
- maksymalna prędkość techniczna wynosi mniej niż 80 km/h.
W Polsce funkcjonuje ok. 4600 km linii małoobciążonych, co stanowi prawie 25% całej sieci[7]. Linie te uznawane są za generator kosztów[7].
Linie kolejowe o znaczeniu państwowym
- Osobny artykuł: Linie kolejowe w Polsce o znaczeniu państwowym.
Linia kolejowa o znaczeniu państwowym to linia kolejowa, której utrzymanie i eksploatacja uzasadniona jest ważnymi względami gospodarczymi, społecznymi, ekologicznymi lub obronnymi[8].
Linia kolejowa o znaczeniu obronnym to linia kolejowa o znaczeniu państwowym, której utrzymanie i eksploatację uzasadniają względy obronności państwa, w tym potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i wojsk sojuszniczych w czasie podwyższenia gotowości obronnej państwa i w czasie wojny, planowana do objęcia osłoną techniczną[8].
Linia kolejowa o znaczeniu wyłącznie obronnym to linia kolejowa o znaczeniu państwowym, dla której jedynym kryterium zaliczenia do linii o znaczeniu państwowym są względy obronności państwa, w tym potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i wojsk sojuszniczych we wszystkich stanach gotowości obronnej państwa i w czasie wojny[8].
Zobacz też
Zobacz multimedia związane z tematem: Linie kolejowe w Polsce |
Przypisy
- ↑ a b c Linie kolejowe w Polsce – podstawowe parametry [online], Urząd Transportu Kolejowego [dostęp 2022-12-29] .
- ↑ a b Sprawozdanie z funkcjonowania rynku transportu kolejowego 2021, Urząd Transportu Kolejowego, s. 151, ISBN 978-83-65709-77-6 [dostęp 2023-07-24] .
- ↑ Wykaz uwzględnia oprócz linii kolejowych PKP PLK także linie kolejowe pod zarządem: JSK, PKP LHS, PKP SKM, PMT LK, WKD, a także niektórych zakładów produkcyjnych i jednostek samorządu terytorialnego.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle kolejowe i ich usytuowanie (Dz.U. z 1998 r. nr 151, poz. 987, Dział III, Rozdział 1).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 czerwca 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle kolejowe i ich usytuowanie (Dz.U. z 2018 r. poz. 1175).
- ↑ Warunki techniczne utrzymania nawierzchni na liniach kolejowych Id-1 (D-1) s. 13.
- ↑ a b c Analiza ekonomiczno-prawna w zakresie zagospodarowania linii kolejowych o niskiej rentowności. Urząd Transportu Kolejowego, s. 9.
- ↑ a b c Dz.U. z 2021 r. poz. 1984.
Linki zewnętrzne
- Interaktywna mapa linii kolejowych w Polsce
- Różne mapy linii kolejowych w formacie pdf na stronie PLK S.A.
- CTL Maczki-Bór
- Infra SILESIA
- Jastrzębska Spółka Kolejowa
- Kopalnia Piasku Kotlarnia – Linie Kolejowe. kotlarnia.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-05)].
- Usedomer Bäderbahn. ubb-online.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-28)].
- p
- d
- e
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 230A
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342
- 343
- 344
- 345
- 346
- 347
- 348
- 349
- 351
- 352
- 353
- 354
- 355
- 356
- 357
- 358
- 359
- 360
- 361
- 362
- 363
- 364
- 365
- 366
- 367
- 368
- 369
- 370
- 371
- 372
- 373
- 374
- 375
- 376
- 377
- 378
- 379
- 380
- 381
- 382
- 383
- 384
- 385
- 386
- 387
- 388
- 389
- 390
- 393
- 394
- 395
- 700
- 701
- 702
- 703
- 704
- 705
- 706
- 707
- 709
- 710
- 711
- 712
- 713
- 714
- 715
- 716
- 717
- 719
- 720
- 721
- 722
- 723
- 724
- 725
- 726
- 727
- 728
- 729
- 730
- 731
- 732
- 733
- 734
- 735
- 736
- 737
- 738
- 739
- 740
- 741
- 742
- 743
- 744
- 745
- 746
- 747
- 749
- 750
- 751
- 752
- 753
- 754
- 755
- 756
- 757
- 758
- 759
- 760
- 761
- 762
- 763
- 764
- 765
- 766
- 767
- 768
- 769
- 770
- 771
- 772
- 773
- 774
- 775
- 776
- 777
- 778
- 779
- 780
- 781
- 782
- 786
- 800
- 801
- 802
- 803
- 804
- 805
- 806
- 807
- 808
- 809
- 810
- 811
- 812
- 813
- 814
- 815
- 816
- 817
- 818
- 819
- 820
- 821
- 822
- 823
- 824
- 825
- 826
- 827
- 828
- 829
- 830
- 831
- 832
- 833
- 834
- 835
- 836
- 837
- 838
- 839
- 840
- 841
- 842
- 843
- 844
- 845
- 846
- 847
- 848
- 851
- 854
- 855
- 857
- 858
- 859
- 860
- 861
- 862
- 863
- 864
- 865
- 866
- 867
- 868
- 869
- 870
- 871
- 872
- 873
- 874
- 875
- 876
- 877
- 878
- 880
- 881
- 882
- 883
- 884
- 885
- 886
- 887
- 888
- 889
- 890
- 891
- 892
- 893
- 894
- 895
- 896
- 897
- 898
- 899
- 900
- 901
- 902
- 903
- 904
- 905
- 906
- 907
- 908
- 909
- 910
- 911
- 912
- 913
- 914
- 915
- 916
- 917
- 918
- 919
- 920
- 921
- 922
- 923
- 924
- 925
- 926
- 927
- 928
- 929
- 930
- 931
- 932
- 933
- 934
- 935
- 936
- 937
- 938
- 939
- 940
- 941
- 942
- 943
- 944
- 945
- 946
- 947
- 948
- 949
- 950
- 951
- 954
- 955
- 956
- 957
- 958
- 959
- 960
- 961
- 962
- 963
- 964
- 965
- 966
- 967
- 968
- 969
- 970
- 971
- 972
- 973
- 974
- 975
- 976
- 977
- 978
- 979
- 980
- 981
- 982
- 983
- 984
- 985
- 986
- 987
- 988
- 989
- 990
- 991
- 992
- 993
- 994
- 995
- 996
- 997
- 998
- 999
- Wikiprojekt:Transport szynowy