Ptaszkowa

Ptaszkowa

wieś
Kościół Wszystkich Świętych
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	nowosądecki
Gmina	Grybów
Liczba ludności (2021)	3295[2]
Strefa numeracyjna	18
Kod pocztowy	33-333[3]
Tablice rejestracyjne	KNS
SIMC	0428100[4]
Położenie na mapie gminy wiejskiej Grybów Ptaszkowa
Położenie na mapie Polski Ptaszkowa
Położenie na mapie województwa małopolskiego Ptaszkowa
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego Ptaszkowa
49°36′05″N 20°53′07″E/49,601389 20,885278[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Ptaszkowa – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Grybów^[4][5].

Położenie geograficzne

Ptaszkowa leży 7 kilometrów na południowy zachód od Grybowa, w rozległej dolinie przy linii kolejowej Grybów – Nowy Sącz i drodze kołowej z Grybowa przez Kamionkę do Nowego Sącza, pośród wzniesień Beskidu Niskiego. Od strony północnej otaczają ją wzniesienia Rosochatka (753 m n.p.m.) i Kozieniec (560 m n.p.m.), zaś od strony południowej wznosi się ponad Ptaszkową pasmo Postawne – Jaworze (882 m n.p.m.). Od strony wschodniej góruje w panoramie Grupa Trzech Kopców z kulminacją na Chełmie (779 m n.p.m.).

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Części wsi

Historia

Początki wsi sięgają XIV wieku – w 1336 roku został wydany przez Jadwigę Bolesławównę przywilej lokacyjny dla Ptaszkowej jednak nie jest to data powstania wsi. Z tym wydarzeniem związana jest legenda mówiąca o zgubieniu dokumentu przez wójta sądeckiego Mikołaja de Masteza^[6]. W 1359 roku król Kazimierz Wielki wydał nowy akt lokacji, na mocy którego Ptaszkowa stała się wsią królewską^[7].

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[8].

• Kościół pw. Wszystkich Świętych, otoczenie, drzewostan.
  Kościół o konstrukcji zrębowej. Obiekt został zbudowany przez Jana Joachima Kuklę z Grybowa^[7][9] w 1555 roku^[7]. Na zewnętrznej ścianie kościoła, w niszy prezbiterium znajdowała się przez wiele lat płaskorzeźba przedstawiająca modlitwę Jezusa w Ogrójcu (tzw. „Ogrojec”), datowana na koniec XV wieku^[10]. Od dawna podejrzewano, że pochodzi ona ze szkoły Wita Stwosza. Przeprowadzona w Nowym Sączu renowacja wykazała, że rzeźba jest dziełem samego Wita Stwosza. Świadczą o tym m.in. kryptoinsygnia rzeźbiarza. Obecnie płaskorzeźba znajduje się w Muzeum Ziemi Sądeckiej. Z tego kościoła pochodzą również skrzydła tryptyku z Ptaszkowej z ok. 1440 roku^[10]. Obecnie obiekt znajduje się w Muzeum Diecezjalnym w Tarnowie.

 Osobny artykuł: Modlitwa w Ogrójcu z Ptaszkowej.

Ochotnicza straż pożarna

Ptaszkowa od 1930 roku posiada jednostkę ochotniczej straży pożarnej, która znajduje się w krajowym systemem ratowniczo-gaśniczym i posiada 3 samochody bojowe: Toyota Hilux V SLRr, Mercedes Benz 1113 GBARt 2,5/16 oraz DAF 75 RC GBART 2/24^[11][12][13].

Sport i rekreacja

W Ptaszkowej wytyczono liczne ścieżki przyrodnicze, tereny do jazdy na rowerach górskich. W zimie działają trasy do biegów narciarskich. Ptaszkowa jest Gminnym Centrum Sportów Zimowych.
Co roku odbywają się w Ptaszkowej różnego rodzaju imprezy, od festynów po zimowe zawody w biegach narciarskich, czyli Spartakiady o memoriał Romana Stramki i Zbigniewa Kmiecia. Od kilku lat spartakiady te mają charakter integracyjny: wraz z dziećmi i młodzieżą z Ptaszkowej i okolicznych miejscowości bawią się dzieci i młodzież z wielu Warsztatów Terapii Zajęciowych.
Z Ptaszkowej prowadzi niebieski szlak turystyczny do otwartej w 2005 wieży widokowej na szczycie Jaworze 882 m.

W 2011 r. powstał KS Orzeł Ptaszkowa, który w sezonie 2019/2020 występował w klasie B w grupie Nowy Sącz II^[14].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Ptaszkowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 260 .
• Jan Wielek: Z dziejów Ptaszkowej. nsi.pl, przed 2003-05-22. [dostęp 2021-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2003-05-22)].