Roman Ogryczak

Dawna Victoriaschule, miejsce kaźni poloni Gdańskiej
Tablica pamiątkowa na ścianie dawnej Victoriaschule

Roman Ogryczak, właśc. nazwisko Ogrydziak, ur. 14 lutego 1873 w Utracie w pow. jarocińskim, zamordowany 30 września 1939 w Gdańsku, działacz narodowy, z zawodu stolarz.

Około 1900 osiedlił się w Gdańsku i założył warsztat stolarski. Włączył się w działalność narodową - był członkiem Towarzystwa Ludowego "Jedność" i chórów polskich. Aktywna była też jego żona Apolonia, z d. Tomaszewska, którą poślubił w 1904.

Po powstaniu Wolnego Miasta Gdańska wstąpił do Gminy Polskiej i był w niej jedną z czołowych postaci. 13 stycznia 1935 został wybrany prezesem tej organizacji i pełnił tę funkcję aż do jej połączenia ze Związkiem Polaków w maju 1937.

Po wybuchu wojny stał się jedną z pierwszych ofiar zbrodni hitlerowskich - ciężko pobity w dniu 1 września 1939 w Victoriaschule, ze zmasakrowaną twarzą i wybitym okiem, zmarł w wyniku odniesionych obrażeń w obozie Zivilgefangenenlager Neufahrwasser w Nowym Porcie.

Jego zwłoki pochowano początkowo na jednym z cmentarzy na Biskupiej Górce, a po wojnie ekshumowano i przeniesiono na cmentarz na Zaspie.

Grób Romana Ogryczaka na Cmentarzu na Zaspie

Bibliografia

  • Gdańsk 1939. Wspomnienia Polaków-Gdańszczan, wybór i opracowanie Brunon Zwarra, Gdańsk 1984, ISBN 83-215-7207-3
  • HenrykH. Stępniak HenrykH., Ludność polska w Wolnym Mieście Gdańsku (1920-1939), Gdańsk: „Stella Maris”, 1991, ISBN 83-85111-24-7, OCLC 69494708 .
  • MarekM. Andrzejewski MarekM., Ludzie Wolnego Miasta Gdańska (1920-1939), Gdańsk: „Marpress”, 1997, ISBN 83-87291-27-7, OCLC 830552971 .