Kerian

Koordinat: 5°0′N 100°30′E / 5.000°N 100.500°E / 5.000; 100.500Koordinat: 5°0′N 100°30′E / 5.000°N 100.500°E / 5.000; 100.500Negara MalaysiaNegeri PerakPusatParit BuntarPihak berkuasa tempatanMajlis Daerah Kerian
Majlis Perbandaran Taiping
(bahagian tenggara)Pentadbiran • Pegawai daerahSabli Bakri^[1]Keluasan • Jumlah921.47 km² (355.78 batu persegi)Penduduk • Jumlah166,352 • Kepadatan180/km² (470/batu persegi)Zon waktuUTC+8 (MST) • Musim panas (DST)UTC+8 (Tidak dinilai)PoskodKod panggilan+6-05Awalan plat kenderaanA

Kerian merupakan sebuah daerah pentadbiran di utara negeri Perak, Malaysia. Daerah ini bersempadan dengan Negeri Pulau Pinang dan negeri Kedah di utara. Di sebelah timur dan selatan, daerah ini bersempadan dengan daerah Larut, Matang dan Selama, dan Selat Melaka di barat.

Kerian dianggap sebagai sebuah daerah yang unik kerana terletaknya titik sempadan antara tiga buah negeri iaitu Perak, Kedah dan Pulau Pinang di daerah ini.

Etimologi

Pada tahun 1800, Pegawai Residen British yang bertugas di Parit Buntar pada ketika itu telah menghadiri perbicaraan satu kes jenayah di Parit Buntar. Sewaktu pulang, beliau dan rombongannya telah menaiki kapal menyusuri sungai untuk ke Pulau Pangkor. Dalam perjalanan tersebut, beliau telah menyebut "kirian" (perkataan kiri) iaitu merujuk kepada tanah di sebelah kiri di bawah pemerintahan Sultan Perak. Perkataan "kirian" telah menjadi popular dan menjadi bahan ejekan orang ramai pada ketika itu. Akhirnya ketika pihak pemerintah ingin menamakan daerah ini, perkataan "kirian" telah dipilih dan diubah kepada "Kerian".^[4]

Geografi

Daerah Kerian dianggarkan berkeluasan 918.83 kilometer persegi dan berketinggian kurang dari 50 meter dari aras laut. Garis pantai daerah ini pula sepanjang 32 kilometer.

Kawasan berhampiran pantai di daerah ini bertanah rata dan bergambut manakala kawasan berhampiran Gunung Semanggol dan Beriah berbukit-bukit. Gunung Semanggol berketinggian lebih kurang 150 m dari aras laut. Terdapat juga kawasan berpaya di sekitar Sungai Kurau, Kuala Kurau, Tanjung Piandang, Bagan Tiang dan Kampung Gula. Terdapat beberapa kawasan paya bakau yang telah diwartakan sebagai kawasan di mana terdapat burung-burung yang berhijrah.

Terdapat dua batang sungai penting dalam daerah ini iaitu Sungai Kerian dan Sungai Kurau. Sungai Kerian yang berukuran 90 kilometer menjadi sempadan semula jadi antara tiga buah negeri iaitu Perak, Kedah dan Pulau Pinang.^[4]

Pentadbiran

Daerah Kerian ditadbir oleh Majlis Daerah Kerian yang berpusat di Parit Buntar. Daerah ini terbahagi kepada lapan buah mukim, tiga bandar dan enam pekan. Terdapat sebanyak 246 buah kampung yang ditadbir dalam daerah ini.

Kod	Nama	Populasi
01	Mukim Bagan Serai	40,009
02	Mukim Bagan Tiang	14,439
03	Mukim Beriah	11,808
04	Mukim Gunong Semanggol	14,912
05	Mukim Kuala Kurau	25,318
06	Mukim Parit Buntar	37,132
07	Mukim Selinsing	8,825
08	Mukim Tanjong Piandang	12,448
40	Bandar Bagan Serai	327
41	Bandar Kuala Kurau	133
42	Bandar Parit Buntar	117
70	Pekan Bukit Merah	130
71	Pekan Jalan Baru	128
72	Pekan Simpang Empat	5
73	Pekan Simpang Lima	51
74	Pekan Sungai Gedong	29
75	Pekan Tanjong Piandang	541

Ekonomi

Daerah ini dikenali sebagai Jelapang Padi Negeri Perak kerana terdapat kawasan - kawasan penanaman padi yang luas. Skim pengairan telah dibina di kawasan ini bagi tebusguna tanah. Terusan atau tali air dibina bagi memudahkan kawalan air masuk dan keluar dari sawah. Beberapa bahagian mengalami masalah banjir pada musim-musim tertentu.

Selain itu ramai penduduk bekerja sebagai nelayan terutama di Sungai Acheh, Bagan Tiang, Tanjung Piandang dan Kuala Kurau.

Penduduk

Sejarah kependudukan

Tahun	Pend.	±%
1980	155,765	—
1991	148,720	−4.5%
2000	152,911	+2.8%
2010	176,975	+15.7%
2020	166,352	−6.0%
Sumber: [3]

Mengikut laporan Banci Penduduk dan Perumahan 2020, jumlah penduduk di daerah Kerian ialah 166,352 orang dengan kepadatan penduduk 177 orang perkilometer persegi. Kawasan yang menjadi tumpuan penduduk termasuklah Parit Buntar, Bagan Serai, Kuala Kurau dan Tanjung Piandang. Mukim Selinsing merupakan kawasan yang paling kurang penduduk. Purata kadar pertumbuhan penduduk daerah Kerian menurun 0.6 peratus pada tahun 2020.

Kewarganegaraan	Kaum	Jumlah penduduk
		1980	1991	2000	2010	2020
Warganegara Malaysia	Bumiputera	104,268	101,735	108,957	130,204	124,465
	Cina	35,017	31,477	28,899	29,808	25,322
	India	16,370	14,683	12,936	13,701	10,246
	Lain-lain	110	133	220	276	680
Bukan warganegara	-	0	692	1,899	2,986	5,639
Jumlah		155,765	148,720	152,911	176,975	166,352

Rujukan